„Kiedy z powierzchni ziemi znikną pszczoły, człowiekowi pozostaną już najwyżej cztery lata życia …”. Z pewnością większość z nas zna te słynne słowa, których autorstwo przypisuje się Albertowi Einsteinowi. Czy ten wielki fizyk miał rację?

W ostatnim dwudziestoleciu obserwuje się nasilające zjawisko depopulacji pszczół. To fakt niezaprzeczalny. Pszczoły mają decydujący wpływ na utrzymanie prawidłowej równowagi biologicznej w ekosystemach. To one są głównymi owadami zapylającymi i dzięki nim mamy pożywienie.

Jeśli z naszej planety znikną pszczoły, rośliny będziemy musieli zapylać ręcznie. Oznaczać to będzie ogromny koszty dla rolnictwa, co skutkować będzie bardzo wysokimi cenami żywności dla konsumentów.

Właśnie dlatego dbanie o pszczoły jest aktualnie tak ważnym wyzwaniem dla naszego społeczeństwa.

HiveCluster.pl jako firma zaangażowana społecznie stara się pomagać pszczołom. Za cel stawiamy sobie ochronę pszczół. Podejmujemy działania mające na celu zwiększenie populacji tych pożytecznych owadów.

Gdy myślimy o pszczołach zazwyczaj nie zdajemy sobie sprawy jak wiele różnych gatunków tych owadów możemy spotkać. Jednym z ciekawszych gatunków, a zarazem mniej znanych, są murarki.

Poznajcie murarki

Murarka od innych pszczół wyróżnia się większą łagodnością oraz dużą intensywnością zapylania roślin.

Do rodzaju murarka (Osmia) zaliczamy 18 gatunków pszczół. Najbardziej pospolitym gatunkiem tych pszczół jest murarka ogrodowa (Osmia rufa). Wstępuje na terenie całego kraju.

Murarki to pszczoły żyjące samotnie lub tworząc kolonie. Jednak nawet te, które żyją w koloniach nie dzielą się ze sobą informacjami, np. o tym gdzie zdobywać pokarm. Pod tym względem całkowicie różnią się od pszczół miodnych.

Murarki to pszczoły o średniej wielkości. Samce dorastają do 8-10 mm, a samice do 10-12 mm.

Murarka ogrodowa jest gatunkiem, który budzi się do życia na wiosnę. Zazwyczaj w pierwszych dniach kwietnia, gdy temperatura powietrza zaczyna przekraczać 10-15 stopni wygryza się z kokonów.

Samce wylatują z gniazd zazwyczaj kilka dni wcześniej niż samice. Okres ich aktywności jest o wiele krótszy od samic. Trwa około 3 tygodni. Z kolei długość życia samic wynosi około 7–8 tygodni. Samice po wyjściu z kokonów kopulują z kilkoma samcami.

Następnie przystępują do budowy gniazda, zbioru nektaru i pyłku oraz składania jaj, które zamurowują w osobnych komórkach. Właśnie tej czynności te pożyteczne pszczoły zawdzięczają swoją nazwę. W świecie owadów są najbardziej pracowitymi murarzami. Samice giną po zakończonej reprodukcji.

Pracowitość to ich znak rozpoznawczy

Kilka dni po zamurowaniu jaj w komórkach, wylęgają się z nich larwy. Odżywiają się one zgromadzonym w komórce pyłkiem i snują kokony. Gdy kokon jest gotowy – najpóźniej we wrześniu – larwy przepoczwarzają się. Zimę spędzają w postaci dorosłej w kokonach. Na wiosnę wygryzają się z oprzędów i powtarzają swój jednoroczny cykl życiowy.

Pojedynczą porcję pokarmu stanowi około 200 mg pyłku zmieszanego z nektarem. Aby zaprowiantować 1 komorę lęgową samica murarki wykonuje około 40 lotów. W tym celu odwiedza nawet 1200 kwiatów.

Jedna murarka, nawet w niesprzyjających warunkach pogodowych, zakłada 5 komór lęgowych. Aby przygotować pokarm dla tylu larw, wykonuje 200 lotów. Zapyla w ten sposób nawet 6000 kwiatów.

W dobrych warunkach pogodowych 1 samica murarki potrafi zostawić po sobie nawet 15 kokonów. 15 kolejnych pszczół, które w kwietniu kolejnego roku ponownie rozpoczną ten sam cykl życia dając kolejne pokolenie.

Murarka ogrodowa szuka pokarmu najwyżej do 300 metrów od gniazda. Właśnie dlatego warto, aby te pszczoły swoje gniazdo założyły właśnie na terenie naszego ogrodu.

Hodowla murarki

Murarki charakteryzują się bardzo spokojnym charakterem. Nie są agresywne wobec człowieka. Pszczoły te nie produkują miodu więc nie posiadają nawyku obrony swojego gniazda. Obecność człowieka jest murarce kompletnie obojętna.

Hodowla murarki ogrodowej jest stosunkowo łatwa. W zasadzie wystarczy przygotować odpowiednie dla tych pszczół domki, umieścić je w ogrodzie i czekać, aż pojawią się pierwsze murarki. Jest to możliwe ze względu na, już wcześniej wspomniane, pospolite występowanie tego gatunku.

Można także przyspieszyć ten proces i zakupić kokony murarek. Na wiosnę wystarczy wystawić je w ogrodzie, obok przygotowanych domków. Przez cały okres wegetacyjny pszczoły będą sobie radziły bez naszej pomocy. Natomiast na zimę, warto jest je wyciągnąć z domków i przezimować kokony w suchym i chłodnym pomieszczeniu, np. zamykanej altanie lub nieogrzewanym garażu.

Murarki bardzo mocno przywiązują się do miejsca, w którym przegryzą się z kokonów wiosną. Toteż jeżeli spóźnimy się, może się okazać, że pszczoły zaczęły się zadomawiać np. w altanie czy garażu, mimo że na zewnątrz miały przygotowane odpowiednie dla nich domki.

Domki dla murarek

Murarki ogrodowe preferują miejsca suche i słoneczne. Ich domek nie może być w żaden sposób styczny z deszczem czy nawet nadmierną wilgocią.

Najbardziej odpowiednie na domki są rurki o średnicy ok. 6-8 mm. Bardzo ważne jest również, żeby z jednej strony zaślepić rurkę, tak aby wlot do niej był tylko od jednej strony.

Musi być to wykonane bardzo szczelnie, w przeciwnym razie murarka ogrodowa nie zasiedli takiej rurki. Należy również wlot/wylot rurek skierować na południe, ewentualnie południowy-zachód lub południowy-wschód. Te owady uwielbiają słońce.

Aby zrobić domek dla murarki ogrodowej najlepszym, najtańszym oraz najprostszym sposobem jest użycie rurek trzcinowych. Trzcina jest najchętniej zasiedlanym materiałem przez te pszczoły. Należy jedynie unikać zbyt cienkich lub zbyt grubych rurek.

Trzymajmy się wspomnianej już średnicy 6-8 mm. Pojedyncza rurka powinna mieć długość ok. 20 do 25 cm. Każdą rurkę należy odcinać tuż za kolankiem, tak aby z jednej strony była szczelnie zamknięta, a z drugiej otwarta. W ten sposób przygotowane rurki należy umieszczać w pakietach po kilkanaście lub kilkadziesiąt.

Można również zrobić rurki z pustych łodyg innych roślin np. rdestowca. Jednak trzcina daje do 98% zasiedlonych rurek, podczas gdy inne rośliny mają jedynie ok. 20% zasiedleń.